Bünyan Halayları ve Halay Türkülerimiz

Bünyan, Kayseri Bölgesinde kendine özgü halayları ve halay türküleri olan bir yöredir. Böyle olmasına rağmen halaylarımızın gençlerimize öğretilememiş olması üzüntü kaynağımızdır.

Bu konuya el atmak ve Bünyan Halaylarını yaşatmak Bünyan'daki yetkililerin görevidir. Yapılacak iş de oldukça basittir. Ya Hal Eğitim vasıtasıyla ya da okullar eliyle ekipler kurup Hasan Yüksel gibi hocaları da ekibin başına getirmek ve mutlaka Bünyan'da Bünyan Halaylarını çalacak davulcu ve zurnacı yetiştirmektir.

Bünyan'da rahmetli Adnan Türköz'ün derlediği ve TRT Repertuarına kazandırdığı çok önemli halaylar ve halay türkülerimiz vardır. Bugün Bünyan'da bir Bünyan Cirit Havasını, Omuz Halayını, Sinsin'i , Üç Ayağı, Sıktırma Halayını, Ağırlamayı bilen kimse kalmamışsa bu durum hepimizin vicdani sorumluluğuna girer.

Bünyan'da bugüne kadar tespit edilen halaylar şunlardır:

1. Bünyan Ağırlaması

2. Bünyan Omuz Halayı (Oduncular Dağdan Odun İndirir)

3. Bünyan Sıktırma Halayı (Karşıda Harar Durur)
4. Karanfil Halayı
5. Temir Ağa: Hazarşah, Elbaşı, Dağardı ve civar köylerde oynanan Karapapak Halayı

6. Üç Ayak

7. Sinsin

Bunlardan Üç Ayak ve Sinsin, sözsüz halaylardır. Diğerleri sözlüdür.

Bünyan'da halayların da bir oynanma sırası vardır:

Halaya önce Ağırlama ile başlanılır. Ağır bir oyundur ve devamı Omuz Halayı ile gelir. Bu halay da ağırdır, çünkü halay ekibi omuzlarına çocukları veya gençleri alarak üst üste iki halka olurlar.

Omuz Halayından sonra Sıktırma Halayına geçilir. Halay biraz daha hareketlenmiştir. Halayın devamı en hareketli halay olan Üç Ayak'la tamamlanır.

Sinsin ise özel günlerde gece oynanan bir halaydır. Ben Sinsin'in 30 Ağustos Bayramında oynandığına şahit olmuştum. Sinsin Havamız da çok orijinal olup uzun zaman TRT Radyolarının açılış müziği idi.

Mehmet Sıtkı Işıtır Amca'nın anlattıklarına göre, bir zamanlar Kayseri'de milli bayram kutlamalarında Bünyan'dan halk oyunları ekibi Kayseri'ye gidermiş.

Şimdi o günleri özlüyoruz. Artık düğünlerimizin ve bayramlarımızın halaylarımız olmadan tadı yerine gelmiyor. Bu konuda ilgi bekliyoruz.

Köylerimizde oynanan halaylara şahit oldum. Mesela Elbaşı Kasabamızda ve Dağardı Köyümüzde Temir Ağa isimli halaya oynadıklarını gördüm. Erciyes TV'de Bindallı programında bu halayı yayınladık. Yine kısa da olsa Mehmet Sıtkı Işıtır Amcanın halay başı olduğu Bünyan Halaylarını da çekip Erciyes TV'de yine Bindallı programında yayınlamıştık.

Lütfen gençlerimize halaylarımızı öğretmek hususunda gayret içinde olalım. Türk Kültürünün bir parçası olan Bünyanımızın değerlerinin yok olmasına "dur" diyelim.
Seyit Burhanettin AKBAŞ