NEDEN sorularının cevapları

Damarlarımız NEDEN Mavi Görünür ?
Diğerlerinden daha uzun dalga boyuna sahip olan kırmızı ışınlar, deri yüzeyinden daha derine inerek kan damarlarına kadar ulaşır ve emilir. Kısa dalga boylu olan mavi ışınlar ise damarlara ulaştığında geri yansıtılır. Bu nedenle de kan damarlarımız, içinde akan kanın kırmızı olmasına rağmen dışarıdan mavi renkte görünür. (Bilim ve Teknik)

Otellere NEDEN Döner Kapıdan Girilir ?
DÖNER kapıların tek amacı enerji tasarrufudur. Çünkü kapıların döner kanatları sıcak havanın dışarı çıkmasını önler. Bu kapı sayesinde soğuk hava da içeri giremez. Normal kapılar ise hava değişimine neden olduğu ve klimaların çalışma sistemini olumsuz etkilediği için giriş çıkışın çok olduğu bu binalarda kullanılmaz.

Saçımız NEDEN Beyazlar ?
SAÇ köklerinde bulunan pigmentler melanin maddesi üreterek saca renk verir. Bu maddenin salgılanması durunca saçlar beyazlaşmaya başlar. Sarışın, kumral veya esmer olmamız bu durumu değiştirmez. Koyu renk saçlarda beyazlaşma daha fazla dikkat çeker. Saçların beyazlaşması genellikle erkeklerde 30, kadınlarda ise 35 yaşlarında başlar. Ancak genetik nedenler de önemli bir etkendir.

Bazı Saçlar NEDEN Kıvırcıktır ?
SAÇ telinde proteinler arasında sülfür bileşimi bağlan vardır. Bu bağlar ne kadar çoksa saç o kadar kıvırcık olur. Saç kökündeki kesecikte gelişen keratin adlı protein, saçın ana yapı taşını oluşturur. Bu kesecikte başka proteinler de üretilir ve bunlar saç telinin bir parçasını meydana getirir. Bu proteinlerde sülfür maddesi atomları bulunur. Bu atomlardan ikisi birleşince, "disülfid" adlı bağ meydana gelir. Aynı protein içindeki sülfür atomları belli mesafeden birleşince protein de kıvrılır. Dolayısıyla saç kıvırcık hale gelir.

Köprüler NEDEN Yollardan Önce Buzlanır ?
KÖPRÜ ve üstgeçitler hem alttan hem de üstten ısı kaybetmeye müsaittir. Yollar ise sadece yüzeyden ısı kaybına uğrar, ikinci bir nedense, günümüz köprülerinin daha çok çelik ve betondan yapılmasıdır. Her ikisi de iyi birer ısı iletkenidir, bu nedenle ısının çabuk kaybolmasına neden olurlar. Yollardaki asfalt ise iyi bir ısı iletkeni değildir.

Kar Yağınca Hava NEDEN Yumuşar ?
Kar, bulutları oluşturan su taneciklerinin O derece santigradın altında buz kristalleri şeklinde yeryüzüne düşmesidir. Ancak çok soğukta kar yağmasına yetecek kadar su taneciği birikemez. Donma noktasının altında kalmak koşuluyla bir-iki derecelik artış gerekir. Yani aslında kar yağınca hava ısınmaz. Havanın ısınması kar yağmasını sağlar.

İstiridye NEDEN İnci Üretir ?
İnci, aslında istiridyenin kendini koruma mekanizmasının ürünü. Kabuğu ile iç yüzünü kaplayan dokunun arasına yabancı bir madde girdiği zaman, hayvan iç deriye zarar vermesin diye bu maddenin üzerine sedef özü salgılar ve inci oluşur.

Kedilerin NEDEN Bıyığı vardır ?
KÖKÜ sinir ve damarların yoğun olduğu bölgeye uzanan bıyıklar doğal bir "cetvel" görevi görür, kedilerin bir delikten geçip geçmemesine karar vermesinde yardımcı olur. Aynı zamanda hava akımındaki değişikliği algılayacak kadar hassastır. Kediler bu sayede eşyaların etrafındaki hava akımını hissedip sağa sola çarpmaz.

Uçan Balon NEDEN Uçar ?
Uçan balonlar, soluduğumuz havayla değil, helyum gazıyla doldurulur. Helyumun ağırlığı ise bir litrede 0.1785 gramdır. Dolayısıyla bu gazla doldurulan balonlar, havadan hafif olacağı için serbest bırakıldığında yükselecektir. Çok yanıcı bir madde olan hidrojen de bu balonlarda kullanılabilir. Bir litredeki ağırlığı 0.08988 gram olan hidrojen, helyumdan da hafiftir.

Mısır NEDEN Patlar ?
MISIR tanesinin iç kısmım oluşturan doku kütlesi tohumun filizlenme sürecinde bir depo vazifesi görür. Mısır kavrulduğu zaman iç kısımdaki su buharlaşır ve basınçla mısırı patlatır. Yani bir anlamda mısırın içi dışına çıkar.

Ağaçkakanlar NEDEN Ağaç Gagalar ?
BU, ağaçkakanın beslenme yöntemidir. Ağaçkakanlar ağaçları gagalayarak kabuğun içindeki böcekleri ve kurtlan avlar. Gözle görülemeyen böcekleri belirler ve ağaç kabuğunu delerek avına ulaşır. Bu işlem, ağaçlar için de çok yararlıdır. Çünkü bu böcek ve kurtlar ağaçlara zarar verir.

Flaşlı Çekimlerde Göz NEDEN Kırmızı Çıkar ?
SEBEBİ, ışığın retinadan yansımasıdır. Kedi, köpek, geyik gibi birçok hayvanın retinasında "tapetum lucidum" adlı özel bir yansıtıcı bulunur ve ayna vazifesi görür. Gece hayvanların gözüne far tutulursa gözden gelen yansıma parlak, beyaz renkte olur. insanlarda bu özel tabaka olmadığı için flaş ışığı, gözü besleyen damarların kırmızısını ortaya çıkarır ve bu fotoğrafa yansır.

NEDEN Hıçkırık Tutar ?
SOLUK alıp vermemizde önemli rol oynayan diyaframdaki istem dışı kasılmalar hıçkırığa neden olur Bu kasılmalara sebep olan faktörler henüz belirlenebilmiş değil. Ancak hıçkırığın hızlı yemek ve içmek; sinirli, heyecanlı olmak ya da boğaz ve midedeki tahrişle bağlantılı olduğu düşünülüyor.

İnsan Kendini NEDEN Gıdıklayamaz ?
Gıdıklanmanın nedeni beklenmedik bir anda gerçekleşmesi ve vücudun savunma mekanizmasını harekete geçirmesidir. Ancak kendi kendinizi gıdıklamaya çalıştığınızda vücut bunu bir tehdit olarak görmediği için tepki göstermez. Vücudun kendi kendine yapılan gıdıklama hareketini tehdit olarak algılamamasının bir nedeni de kendi içinden gelen sinyalleri yok saymaya programlanmış olmasıdır.

Yarasalar NEDEN Başaşağı Durur ?
YARASALAR uçabilen tek memeli oldukları için, yürümeyi ya da ayakta durmayı sağlayan uzuvları fazla gelişmemiştir. Yarasaların bacak ve ayakları bu fonksiyonları uzun süre yerine getirecek kadar güçlü olmadığı için bu hayvanlar kendilerini baş aşağı asılı tutarlar ve ayaklarına yük binmemesini sağlarlar

Kulak Yaşlandıkça NEDEN Büyür ?
1993 yılında yaşları 30-93 arasında değişen 206 kişiyi inceleyen doktor James Heathcote hem erkeklerin hem de kadınların kulağının yaşlandıkça büyüdüğünü ortaya çıkarmıştı. Bilim adamları bunun nedenini yaş ilerledikçe kulağın esnekliğini kaybetmesine ve gerilip uzamasına bağlıyor. Ancak bu büyüme yılda bir milimetrenin beşte biri oranında.
Kaynak: Focus - Şubat 2004

Parmaklarımız NEDEN Çıtlar ?
Sürtünmeli eklem yerlerinde, örneğin parmaklarda, iki kemiğin birleştiği bölgede bir bağlantı kapsülü vardır. Bu kapsülün içinde kemiklerin hareketleri sırasında buraları yağlayan bir sıvı bulunur. Sıvının içinde ise erimiş halde oksijen, nitrojen ve karbondioksit mevcuttur. Parmaklar gerilip eklem yerleri düzleşince kapsül de gerilir, içindeki sıvının basıncı azalır ve gaz kabarcıkları patlamaya başlar, işte kulağımıza gelen bu seslerdir.

Yılanlar NEDEN Dilini Çıkarır ?
YILANLAR dillerini çıkararak havadaki kimyasalları toplar. Çevreleriyle ilgili tüm bu verileri "damak" olarak adlandırabileceğimiz Jacobson Organı'na iletir. Kimyasal bir reseptör olan bu organda kimyasallar ve kokular test edilir, tehlike tespit edilir ve yılan buna göre harekete geçer. Erkek yılan ise dişilerin ilgisini çekmek için dil çıkarır.

Elektrik NEDEN Çarpar ?
ELEKTRİK pozitif ve negatif yüklerden oluşur. Zıt yükler birbirini çeker, benzerleri İter. Bunların birleşip enerjinin voltaja dönüşmesi için elektriğin akım yapacağı bir iletkene ihtiyacı vardır. Yüzde 70'i su olan insan vücudu iyi bir iletkendir. Bedenin iç elektriğiyle dışarıdan vücuda giren elektrik çarpışınca şok yaşanır.

Gazete NEDEN Sararır ?
KAĞIT, beyaz selülozdan oluşan odundan yapılır. Odunda yüzde 25-35 oranında, tutkal vazifesi gören "lignin" bileşeni vardır. Beyaz kağıt üretiminde lignin düzeyinin minimuma indirilmesi gerekir. Gazete kağıdında ise ekonomik olabilmesi için yüksek miktarda lignin kullanılır. Gün ışığı ya da havayla temas eden lignin, kağıdın renk değiştirip sararmasına neden olur.

Tüylerimiz NEDEN Diken Diken Olur ?
Tüylerin altındaki küçük kaslar soğuk havalarda kasılınca tüyler de yukarı dikilir. Ter bezi kanalları da sıcak havayı içeride tutabilmek için küçülür. Sadece soğuk değil, korku ve kızgınlık da tüylerimizin diken diken olmasına neden olan faktörler arasındadır.

NEDEN Gözlerimizi Kırparız ?
GÖZKAPAKLARI birer "silecek" gibi nitelendirilebilir. Çok çabuk genişleyip daralabilen kaslar tarafından kontrol edilen gözkapaklarının kenarlarında 20-30 adet yağ bezi vardır. Göz kırpınca otomatik olarak göz de yağlanır ve kurumaktan kurtulur. Kirpikler ise birer "toz tutucu" vazifesi görerek gözümüzü yabancı maddelerden korur.

NEDEN Akrep ve Yelkovan Soldan Sağa Döner ?
MEKANİK saatler kuzey yarımkürede yaşayan insanlar tarafından icat edilmiştir. Saatlerin çalışma prensibi güneşin gökyüzündeki hareketinden yola çıkılarak oluşturulmuştur. Kuzey yarımküreden güneşin hareketlerini izlemek için yüzümüzü güneye çevirmek zorunda kalırız. Bu pozisyondayken güneş sol tarafımızdan doğar, sağdan batar. Akrep ve yelkovanın dönüş yönü de güneşin bu hareketinden dolayıdır.

Kadınların NEDEN Sakalı Çıkmaz ?
BEBEKLER vücutlarındaki ince, yumuşak tüylerle doğar. Bu tüyler zamanla kaybolur. Çocuk ergenliğe erince cinsiyet hormonları aktif hale geldiğinde, kalan ince tüylerin kıla dönüşüp dönüşmeyeceği cinsiyete bağlıdır. Erkeklerde bu tüyler kıla dönüşür, kadınlarda ise hormon ve bezlerin etkisiyle kaybolur.

Ağlayınca NEDEN Rahatlarız ?
ABD'nin Minnesota eyaletinde yapılan bir araştırma kadınların yüzde 85'inin, erkeklerin ise yüzde 73'ünün ağladıktan sonra rahatladığını ortaya koydu. Üzgün olduğumuz zaman beynimiz ve vücudumuz bu duruma tepki vererek, başta "kortizol" olmak üzere daha fazla kimyasal madde ile hormon üretilmesine yol açar. Ağlandığında ise vücudun ihtiyacından fazla olan kimyasallar ve hormonlar gözyaşı yoluyla dışarı atılır. Bu kimyasalların atılması da insanların rahatlamasını ve sakinleşmesini sağlar.

Hayvanlar NEDEN Kış Uykusuna Yatar?
Kışın soğuk günlerinde besin bulmak güçleşir. Birçok hayvan harcadığı enerjiyi karşılayacak kadar yiyecek bulamaz. Bu yüzden harcadıkları enerjiyi en aza indirmek isteyen hayvanlar inlerinde veya yeraltındaki yuvalarında kış uykusuna yatar. Kış uykusuna yatan hayvanların kalp atışları yavaşlar ve hareket de etmedikleri için neredeyse hiç enerji harcamazlar. Sincaplar 4 günde bir uyanıp beslenirken ayılar 7 ay boyunca aralıksız uyuyabilir. Avı, yarasa. kirpi, yılan gibi kış uykusuna yatan hayvanlar baharda doğaya döner.

Kırmızı Boğaları NEDEN Kızdırır ?
ASLINDA boğayı kızdıran ve saldırmasına neden olan, matadorun elindeki pelerinin rengi değil, hareketleridir. Matador önce yanından geçişler yaptırarak boğayı kendine yanaştırır, sonra da kırmızı pelerini doğrudan boynuzlarının üzerinde gezdirerek hayvanı kızdırır. Boğa pelerine saldırmayı böylece öğrenir ve matadorla aralarında amansız bir mücadele başlar.

NEDEN Esneriz ?
Yaygın kanı, esnemenin yorgun ve sıkılmış olduğumuz, ya da başka birini esnerken gördüğümüz için gerçekleştiği yönünde. "Makul" kabul edilen teoriye göre yorgunken akciğere giden oksijen miktarı azalır. Ve vücut refleks olarak esnediğinde derin bir nefesle oksijen alır. Bu da kalp atışlarını hızlandırıp kandaki karbondioksiti atarak vücudumuzu canlandırır.