Ayşem:
Türkiye de Bünyan’la
birlikte birkaç yörede de bilinen bu Türkü, diğer yörelerden ayrı olarak Bünyan’a
has bir özelliğe de sahiptir. Türkünün hareketli oluşu, gençler arasında halk oyununa dönüşmesine yol
açmıştır. Bünyan’da gençler arasında oldukça yayılan ve
daha çok düğünlerde oynanan, bu oyunun. Oyunun hareketli bir müziğinin olması ve gençler
arasında şaka anlayışının yaygın olması bu oyunun yayılmasına neden olmuştur.
Bizzat mahallinde gördüğümüz oyunda gençler, düğünlerde bu oyunu saz veya org
eşliğinde dahi olsa çaldırıp, düz oyun tarzında 3-4 çift karşılıklı olarak
oynamaktadırlar. Müziğin ezgisine göre müziğin durmasıyla beraber oyuncular,
taş kesilmiş gibi kalmakta ve tekrar müzikle birlikte oyuna başlamaktadırlar.
Müziğin nerde kesileceğini bilen gençler müziğin duracağı anda karşısındaki
oyuncuya bir takım hareketler yaparak donup kalmaktalar. Şaka şeklinde olan bu
hareketler; çimdik atmak, parmak atmak, tokat atmak, yere çökmek, vb.
şeklindedir. Oyuncular bazen çalan müzikle beraber türküsünü de
söylemektedirler.
Bu oyunun bir benzerine ve aynı şekilde
oynanış tarzı olan oyuna, Azerbaycan’da “Mücesseme[1]”
adıyla rastlıyoruz. Mücesseme sözünün heykel manasına geldiğini belirten yazar,
oyuncuların oyun esnasında heykel gibi donup kaldıklarını, kimi zaman etraftakileri
güldürmek için çeşitli komik hareketler ile donup kaldıklarını ve müzikle
beraber yeniden oyuna başladıklarını belirtmektedir.
Oyun karşılama türü bir oyundur.
Oyunun türküsü şu şekildedir:
Ayşem nerden geliyon, (bahçadan)
Ben de seni tanıyamam
Yandım güzel Ayşem
Başındaki yazmadan
Ayşem
nerden geliyon, (Bostandan)
Ben de
seni tanıyamam
Yandım
güzel Ayşem
Üstündeki fistandan
Ayşem nerden geliyon,
(hamamdan)
Ben de seni tanıyamam
Yandım güzel Ayşem
Üstündeki tumandan
Ayşem şu
derenin taşları
Kimlere
yaptırdın
Yandım
güzel Ayşem
Hilâl
gibi kaşları
Ayşem şu derenin uzunu
Miskâl ile satarlar
Yandım güzel Ayşem
Bu yerlerin kızını
1- Kâmal Hesenov, Kadim
Azerbaycan Halk Oyunları, Çeviri ve Hazırlayan, İslâm Eler, İstanbul, Mart
1986.
2-S.Burhanettin Akbaş, Bünyan Türküleri, Bünyan Kültürü Aylık Kültür Dergisi Sayı 7, Haziran 1993
3-Hasan Yüksel, Saim Deligöz, Kayseri Halk Oyunları, Giyim Kuşam Köy Seyirlik Oyunları. 2004 Basılmamış Eser
Yorumlar
Yorum Gönder
Lütfen görüş ve düşüncelerinizi buraya yazınız.