Arabaşı / Bünyan Yemekleri

ARABAŞI / Ayhan MUTLU
Bünyan’da uzun kış gecelerinde misafire ikram edilen arabaşı, yapması ve yutması ustalık ister. Arabaşının kalitesi misafire verilen değeri gösterir. Küçücük hapı yutamayan birisinin el kadar arabaşı hamuru yuttuğunu gördüm. Yutarken kulakların çatırdayacak. Hamuru çorbanın içine düşürürsen gelecek sefere arabaşını sen yaparsın.
Arabaşı olarak bilinen yemeğin asıl adı "ara aşı" dır. 13. yüzyılda Karamanlı Beyliği'nde tören yemeği olarak ortaya çıkmıştır. Karamanlılardan, komşu beyliklere yayılmış; günümüzde Yozgat, Kayseri, Nevşehir, Konya ve Afyonkarahisar'da kış aylarının şölen yemeği haline gelmiştir. Karamanlılarda ara aşı sıra gecesi geleneği uzun yıllar yaşamıştır. Yemeğin, Karamanlılara ait olduğu, Kültür Bakanlığınca da tescil edilmiştir.
Özellikle kışları soğuk olan bölgelerde, az pişirilmiş sıvı hamurun donmasıyla elde edilen yemeğin asıl özelliği, kaynar çorba eşliğinde çiğnenmeden yutulmasıdır. Ara aşının çorbası, kanatlı av hayvanlarının (keklik, bıldırcın vs) etinden yapılır. Günümüz şartlarında av hayvanları temini güç olduğundan, son dönemlerde tavuk etinden yapılmaktadır. Bu bölgelerde bir konuğun şerefine hazırlanan ara aşının, o konuğa ne denli önem verildiğinin işareti sayılmaktadır. Ara aşı hazırlanan ev sahibi, dost ve komşularını davet ederek, bu yemeğin birlikte tüketilmesine gerekli özeni gösterir.
Baklava diliminde kesilen soğuk hamur parçalarının, özel şimşir kaşıklarla çok sıcak çorbaya daldırılıp, bir miktar çorba ile yutulması biçiminde tüketilir. Hamurun çiğnenmemesi gerekir. Çiğnenirse de pek bir tadı yoktur. Ara aşına asıl lezzetini veren çorbasıdır. Bu çorbanın uluslararası platformda tescil edilmesi yerinde olacaktır.

Yorumlar